Γιατί οι μέλισσες πεθαίνουν μόλις μας τσιμπήσουν;

Θα παρακαλούσα τους συναδέλφους να είναι επιεικείς και ανεκτικοί σ αυτή την ανάρτηση επειδή μου ζητήθηκε από αρκετούς αναγνώστες να κάνω τη σχετική αναφορά. Έτσι λοιπόν αναφερόμενος σε μη ειδικούς θα χρησιμοποιήσω όσο πιο απλή γλώσσα μπορώ.

Το ξέρατε ότι οι μέλισσες όταν μας τσιμπάνε πεθαίνουν; ...

Ναι, αυτό ισχύει μόνο για τη μέλισσα σε σχέση με τα υπόλοιπα γνωστά έντομα! Γιατί όμως πεθαίνουν μετά το τσίμπημα; Δείτε, είναι φοβερό! Ξαφνικά, μία μέλισσα κάθεται επάνω στο χέρι μας και πάνω στον πανικό μας... τσουπ, μας τσιμπάει!

Γιατί; Συμβαίνει μόνο με τις θηλυκές μέλισσες, όταν οι ίδιες βρεθούν σε κίνδυνο, δηλαδή, θεωρούν τη ζωή τους τελειωμένη ή θεωρούν ότι κινδυνεύει η φωλιά (κυψέλη) τους. Οι αρσενικές μέλισσες, οι κηφήνες, δεν έχουν τη δυνατότητα να τσιμπάνε. Αυτό που αποκαλούμε κεντρί, στην πραγματικότητα δεν έχει σχεδιαστεί για να χρησιμοποιείται σαν κεντρί. Τουλάχιστον δεν είναι αυτή η κύρια λειτουργία του.

Τι είναι το κεντρί;

Το κεντρί, είναι μια «συσκευή» που προοριζόταν για να παράγει αυγά και έχει αναπτυχθεί σε ατελή μορφή! Συνδέεται με έναν αδένα που περιέχει δηλητήριο μέσα στην κοιλιά της μέλισσας, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο και να προκαλέσει ένα επίπονο τσίμπημα!

Η βασίλισσα, ως γένους θηλυκού, έχει και δηλητήριο και διαφορετικής υφής κεντρί, το οποίο είναι πολύ πιο μαλακό και μπορεί να το χρησιμοποιεί πολλές φορές. Το χρησιμοποιεί όμως μόνο εναντίον άλλης βασίλισσας. Ποτέ δεν έχει αναφερθεί από μελισσοκόμο τσίμπημα βασίλισσας.

Η διαφορά στο κεντρί της βασίλισσας, από των άλλων (ατελώς θηλυκών) μελισσών είναι ότι της βασίλισσας όπως αναφέραμε είναι ότι είναι μαλακό και δεν χρησιμοποιείται πουθενά εκτός από άλλη βασίλισσα, ενώ των (ατελώς θηλυκών) έχει "αγκιστροειδή αγκάθια", οπότε, αν μπει στο δέρμα του όποιου θύματος, δεν μπορεί να το τραβήξει πάλι έξω! Έτσι λοιπόν το κεντρί αγκιστρώνει μέσα στο σώμα του εχθρού της και είναι αδύνατο να βγει!

Τι συμβαίνει όταν η μέλισσα μας τσιμπάει...

Όταν η μέλισσα προσπαθήσει να φύγει μετά από το τσίμπημα, το κεντρί αποχωρίζεται από την κοιλιά της μαζί με τον αδένα που έχει το δηλητήριο και ένα μέρος του πεπτικού της συστήματος, φοβερό! Τα νεύρα του δηλητηριώδους αδένα συνεχίζουν να ρίχνουν δηλητήριο για 30 δευτερόλεπτα από τη στιγμή που θα έχει φύγει η μέλισσα. Έτσι το δηλητήριο εισέρχεται βαθιά μέσα στην πληγή, προκαλώντας τη μέγιστη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει. Η μέλισσα όμως, δεν έχει καμία πιθανότητα επιβίωσης. Έχοντας χάσει ζωτικής σημασίας όργανα, μετά από λίγη ώρα πεθαίνει!

Γνωρίζοντας αυτή τη συμπεριφορά του εντόμου για να περιορίσουμε τη δράση του δηλητηρίου πρέπει, πρώτον αν είναι δυνατόν άμεσα να αφαιρέσουμε το κεντρί, ώστε να περιορίσουμε την έκχυση δηλητηρίου και δεύτερον να μην τρίβουμε το σημείο του δείγματος γιατί με τον τρόπο αυτό διευκολύνουμε την κυκλοφορία του δηλητηρίου στους ιστούς.

Είναι ένα πολύ περίεργο αμυντικό όπλο, αφού δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί παρά μόνο αν η μέλισσα θυσιάσει την ίδια της τη ζωή! Ουσιαστικά είναι μια πράξη αυτοκτονίας από την πλευρά της μέλισσας. Αν η κάθε μέλισσα ζούσε για τον εαυτό της, δεν θα ήταν και πολύ έξυπνος τρόπος άμυνας, αλλά οι μέλισσες ζουν για την φωλιά τους και όχι για τον εαυτό τους, αυτό θα πει ομαδικότητα!!!

Ο πραγματικός σκοπός δηλαδή δεν είναι να μας επιτεθούν αν για παράδειγμα τις χτυπήσουμε με μια εφημερίδα, αλλά να προστατεύσουν τη φωλιά τους από τους εχθρούς της. Συνεπώς το κεντρί της μέλισσας δεν είναι επιθετικό όπλο αλλά αμυντικό. Και όχι αυτοάμυνας αλλά άμυνας για τη φωλιά. Και χρησιμοποιείται για να διασφαλίσουν την ύπαρξη του είδους.

Για να μην μας τσιμπάνε οι μέλισσες...Για να μην μας τσιμπάνε οι μέλισσες, μπορούμε να κάνουμε κάτι πάρα πολύ απλό!

Όταν μία μέλισσα καθίσει επάνω μας, πολύ απλά, δεν θα πρέπει να αντιδράσουμε! Πολλές φορές ο πανικός που δημιουργείται σε μας, κάνουμε τη μέλισσα να νιώσει απειλή, με αποτέλεσμα να μας τσιμπήσει! Αυτό που πρέπει να κάνουμε, είναι να μην αντιδράσουμε καθόλου! Θα πρέπει να παραμείνουμε ψύχραιμοι, και να περιμένουμε να φύγει ή με ψυχραιμία να την απομακρύνουμε.